Girişimsel kardiyoloji, kalp ve damar hastalıklarının tedavisinde açık cerrahiye gerek kalmadan uygulanan minimal invaziv yöntemleri ifade eder. Bu işlemler çoğunlukla kasık (femoral arter) ya da bilek (radial arter) gibi periferik damarlar üzerinden yapılır ve kalbe özel kateterlerle ulaşılır. Gelişmiş görüntüleme sistemleriyle yönlendirilen bu işlemler sayesinde birçok kalp rahatsızlığı artık ameliyatsız olarak tedavi edilebilmektedir.
TAVI (Transkateter Aort Kapak İmplantasyonu)
TAVI, aort kapak darlığı olan hastalarda uygulanan, kalp kapağının açık cerrahi yapılmadan değiştirilmesini sağlayan bir girişimsel yöntemdir. Özellikle ileri yaş, ek hastalıklar veya cerrahi riskleri yüksek olan hastalar için ideal bir seçenektir.
TAVI Özellikleri:
- İşlem sırasında kasık bölgesinden girilir.
- Daralmış aort kapağının içine biyolojik bir kapak yerleştirilir.
- İşlem genellikle lokal anestezi altında gerçekleştirilir.
- Hastalar 2–3 gün içinde taburcu olabilir.
TAVI, son yıllarda açık kalp cerrahisine güçlü bir alternatif olarak yaygınlaşmıştır ve birçok merkezde rutin olarak uygulanmaktadır.
Mitral Kapağa Yönelik Girişimler
Transkateter Mitral Kapak İmplantasyonu
Henüz çok yeni bir yöntemdir. TAVI yönteminin mitral kapakta uygulanan şeklidir. Benzer şekilde kasıktan, ama toplardamardan bir kateter vasıtası ile mitral kapak içine yeni bir kapak yerleştirilir.
Transkateter Mitral Kapak Tamiri (TEER)
Mitral kapağın her iki yaprakçığının birbirine bir klips ile tutturularak, kanın sol karıncıktan kulakçığa geri kaçışının önüne geçilmesidir.
Balon Anjiyoplasti ve Stent Uygulaması
Kalp krizi veya göğüs ağrısına neden olan koroner damar tıkanıklıkları, girişimsel yöntemlerle kolayca tedavi edilebilmektedir.
Uygulama Aşamaları:
- Önce, daralmış ya da tıkanmış damara bir balon kateter yerleştirilir.
- Balon şişirilerek damar genişletilir.
- Ardından stent adı verilen metalik bir kafes yerleştirilerek damarın açık kalması sağlanır.
Bu işlemler genellikle hastane yatışı gerektirmeden yapılabilir. Modern stent teknolojileri sayesinde damarın tekrar tıkanma riski de önemli ölçüde azaltılmıştır.
Ritim Bozuklukları için Ablasyon Yöntemleri
Kalp ritim bozuklukları (aritmiler), özellikle çarpıntı, bayılma veya felç riski gibi ciddi sonuçlara yol açabilir. Girişimsel tedavi yöntemlerinden biri olan ablasyon, bu sorunların kalıcı çözümünde önemli rol oynar.
Ablasyon Süreci:
- Elektrofizyolojik çalışma (EPS) ile ritim bozukluğuna neden olan odak tespit edilir.
- Sorunlu odak, yüksek frekanslı enerji (radyofrekans veya kriyo) ile yakılarak etkisiz hale getirilir.
- Gerekirse kalıcı kalp pili veya şok cihazı (ICD) takılır.
Bu yöntem özellikle atriyal fibrilasyon, AVNRT, WPW sendromu gibi durumlarda başarılı sonuçlar verir.
Girişimsel Kardiyolojinin Avantajları
- Daha az invazivdir: Büyük kesi yapılmaz, damar yoluyla işlem gerçekleştirilir.
- Daha kısa hastanede kalış süresi: Birçok hasta aynı gün ya da 1–2 gün içinde taburcu edilir.
- Hızlı iyileşme: Normal yaşama dönüş süresi daha kısadır.
- Daha az komplikasyon: Enfeksiyon, kanama ve ağrı oranları daha düşüktür.
- Yüksek riskli hastalara uygulanabilir: Yaşlı ve ameliyat olamayacak hastalarda ilk tercih olabilir.
Girişimsel Kardiyoloji Kimler İçin Uygundur?
- Cerrahi riskleri yüksek ileri yaştaki bireyler
- Kronik hastalığı olanlar (KOAH, böbrek yetmezliği vb.)
- Ameliyat olmak istemeyen veya buna uygun olmayan hastalar
- Kalp damar hastalığı tanısı almış, müdahale gereken bireyler
Her hasta için karar, kardiyoloji ve kalp-damar cerrahisi uzmanlarının ortak değerlendirmesiyle verilir.
Sonuç
Girişimsel kardiyoloji, teknolojinin sunduğu imkanlarla birçok kalp ve damar hastalığını cerrahiye gerek kalmadan, güvenli ve etkili bir şekilde tedavi edebilmeyi mümkün kılmaktadır. TAVI, stent uygulamaları ve ablasyon gibi yöntemler, hem yaşam süresini uzatmakta hem de yaşam kalitesini artırmaktadır. Kalp sağlığıyla ilgili belirtiler yaşayan bireylerin, bu yöntemler hakkında bilgi alması ve erken dönemde uzman değerlendirmesine başvurması büyük önem taşır.
