Torasik aort anevrizması, aort damarının göğüs boşluğu içinde kalan kısmında meydana gelen genişlemedir. Genellikle belirti vermeden ilerleyen bu sessiz hastalık, damar çapı kritik seviyeye ulaştığında ölümcül sonuçlar doğurabilir. Bu yazıda torasik aort anevrizmasının tanımı, nedenleri, belirtileri, tanısı ve güncel tedavi yöntemleri detaylı şekilde ele alınacaktır.
Torasik Aort Neresidir?
Aort damarı, kalpten çıkarak göğüs boşluğundan geçip karın bölgesine ulaşan ana atardamardır. Bu uzun damar yapısı, üç ana bölgeye ayrılır:
1. Asendan (çıkan) aort
2. Arkus aort (yay bölgesi)
3. Torasik aort (göğüs içi iniş kısmı)
Torasik aort, arkus kısmından sonra başlayan ve diyaframa kadar uzanan göğüs içi segmenttir. Anevrizma bu alanda oluştuğunda “torasik aort anevrizması” adını alır.
Torasik Aort Anevrizması Neden Olur?
Bu tip anevrizmaların oluşumunda birçok faktör rol oynayabilir. En yaygın nedenler şunlardır:
- Hipertansiyon (yüksek tansiyon): Aort duvarına sürekli basınç uygulanması zamanla zayıflamaya neden olur.
- Ateroskleroz: Damar sertliği, damar duvarının elastikiyetini kaybetmesine neden olur.
- Bağ dokusu hastalıkları: Marfan sendromu, Ehlers-Danlos sendromu gibi genetik rahatsızlıklar, damar duvarının yapısal bütünlüğünü bozar.
- Aort diseksiyonu: Önceden geçirilmiş bir yırtılma olayı, bu bölgede anevrizma gelişimine yol açabilir.
- İleri yaş ve erkek cinsiyet: 65 yaş üzeri erkeklerde daha sık görülür.
Belirtiler Nelerdir?
Torasik aort anevrizmaları çoğunlukla belirti vermez. Ancak genişleme ciddi boyutlara ulaştığında çevre dokulara baskı yaparak aşağıdaki şikâyetlere neden olabilir:
- Göğüs veya sırt ağrısı
- Nefes darlığı
- Öksürük veya ses kısıklığı (ses tellerine baskı)
- Yutma güçlüğü (yemek borusuna baskı)
- Kan tükürme (nadiren, hava yollarına yakınlık varsa)
Bu belirtiler ortaya çıkarsa derhal bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Nasıl Teşhis Edilir?
Torasik aort anevrizmasının tanısı genellikle başka bir nedenden dolayı yapılan görüntüleme sırasında konur. Aşağıdaki yöntemler tanı için kullanılır:
- Bilgisayarlı Tomografi (BT) Anjiyografi: Aortun çapını, şekil bozukluklarını ve çevre organlarla ilişkisini net şekilde gösterir.
- Manyetik Rezonans (MR) Anjiyografi: Radyasyon içermeyen bu yöntem, özellikle genç veya böbrek hastalarında tercih edilir.
- Transtorasik veya transözofageal ekokardiyografi: Kalpten çıkan aort ve yakın segmentlerin değerlendirilmesi için kullanılır.
Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Tedavi seçimi, anevrizmanın çapına, hastanın yaşı ve genel sağlık durumuna göre belirlenir. Başlıca iki yöntem öne çıkar:
1. Açık Cerrahi
- Göğüs kafesi açılır.
- Anevrizmatik damar bölgesi çıkarılır.
- Yerine suni damar (greft) dikilir.
- Kalp-akciğer makinesi kullanımı gerekir.
Bu yöntem genellikle genç, genel sağlık durumu iyi ve anatomik yapısı uygun hastalarda tercih edilir. Ancak iyileşme süresi ve komplikasyon riski daha fazladır.
2. Endovasküler Yöntem (TEVAR)
Torasik Endovasküler Aort Replasmanı (TEVAR), minimal invaziv bir yaklaşımdır:
- Kasık bölgesinden girilerek damar içine bir stent-greft yerleştirilir.
- Anevrizma içten kapatılır, böylece yırtılma riski ortadan kaldırılır.
Avantajları:
- Hastanede kalış süresi kısadır (1–3 gün).
- Enfeksiyon, kan kaybı gibi riskler daha azdır.
Ancak bu yöntem, her hastaya uygun değildir. Damarın şekli, boyu ve stentin tutunacağı bölgeler dikkatle analiz edilmelidir.
Takip ve Risk Yönetimi
Torasik aort anevrizmalarında yırtılma riski, çap 5.5–6 cm’ye ulaştığında artar. Diseksiyon geçmişi olan veya hızlı büyüyen anevrizmalarda bu sınır daha düşüktür.
Takip önerileri:
- 6–12 ayda bir BT veya MR anjiyografi
- Tansiyon kontrolü (ideali 120/80 mmHg altında tutmak)
- Sigara bırakılmalı ve kolesterol dengede olmalıdır
- Düzenli doktor kontrolleri ihmal edilmemelidir
Torasik aort anevrizması, erken teşhis edildiğinde etkin şekilde tedavi edilebilen bir hastalıktır. Sessiz seyretmesi nedeniyle özellikle risk grubundaki bireylerin düzenli kontroller yaptırması büyük önem taşır. Gelişen cerrahi ve endovasküler teknikler sayesinde artık hastalar daha az invaziv yöntemlerle, daha kısa sürede sağlığına kavuşabiliyor.
İstersen bu haliyle HTML formatına da çevirebilirim veya görsel uyumlu hale getirebilirim. Yardımcı olayım mı?
